Omschrijving

De gezondheid van inwoners is een groot goed. Mensen zijn zelf verantwoordelijk om te zorgen dat het goed met ze gaat, dat ze gezond leven en anticiperen op het ouder worden. De reikwijdte van die verantwoordelijkheid is voor iedereen echter verschillend.  Als mensen zelf verantwoordelijk zijn dan is het belangrijk dat mensen weten wat een gezonde keuze is en dat de omgeving waarin ze leven, wonen, en werken gezond gedrag stimuleert en ondersteunt. Met het gezondheidsbeleid dragen we bij aan het beschermen en bevorderen van de gezondheid van de inwoners van Nijmegen.

Gezondheid en vitaliteit zijn belangrijke voorwaarden om te participeren in de samenleving en om zo zelf vorm te geven aan je eigen leven en omgeving. Gezonde burgers kunnen beter en langer participeren op de werkvloer en op allerlei andere manieren een bijdrage leveren aan de maatschappij. Gezonde leerlingen presteren beter op school en gezonde mensen  doen minder een beroep op individuele voorzieningen of zware, dure langdurige zorg.  Zo draagt gezondheid integraal bij aan het behalen van diverse beleidsdoelstellingen en zorgt daarmee voor maatschappelijk rendement.

Met de gezondheidsagenda 2017-2020 continueren we het beleid van de afgelopen jaren. Hiermee onderstrepen we de lange termijn doelstelling van ons beleid, namelijk

• Stimuleren van een gezonde leefstijl,
• Verkleinen van gezondheidsverschillen
• Creëren van een gezonde leefomgeving

Wij starten vanuit het begrip Positieve Gezondheid van Huber, waarbij gezondheid ook gaat om vitaliteit, welbevinden en het vermogen om zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.

Aan de hand van drie lijnen versterken wij op enkele punten de aanpak.
Lijn 1: samenwerken aan een groene, gezonde stad in beweging
Lijn 2: versterken integrale aanpak gezondheidsachterstanden
Lijn 3: versterken preventie in de wijkgerichte aanpak.  

Gezondheidsverbetering is vooral gericht op verandering van gedrag. Gedragsverandering is niet snel en eenvoudig te realiseren. Daarmee kent gezondheidsbeleid doelstellingen voor langere termijn, langer dan 4 jaar.

Wat doen we

Aan de hand van drie lijnen geven wij uitvoering aan het gezondheidsbeleid de komende periode.
We zetten met de eerste lijn in op het versterken van samenwerking met bewoners, andere beleidsprogramma’s en partners en kennisinstellingen in de stad. Samen met Jimmy’s en de gezondheidsmakelaars wordt bekeken welke stappen gezet kunnen worden om bewoners nog meer te betrekken bij beleid en de uitvoering daarvan.   

Met andere beleidsprogramma’s werken we aan samenwerking en komen tot concrete acties op andere beleidsprogramma’s die een gezonde leefstijl stimuleren. Onder andere met beleidsprogramma Sport en Onderwijs werken we het komende jaar aan een brede beweeg-agenda met en voor het onderwijs. Samen met beleidsprogramma’s Sport, Wijken en Groen zetten wij in op het creëren van een beweegvriendelijke omgeving.

Samen met Radboudumc, GGD en andere partners in het veld zetten we in op een brede samenwerking in de stad om gezonde leefstijl te stimuleren, daarbij zullen partijen voor hun eigen organisatie komen met maatregelen en zullen ook gezamenlijk acties worden ondernomen. Dit om met elkaar een sociale en fysieke leefomgeving te creëren waarin gezonde keuze te makkelijke keuze is en gezond gedrag wordt gestimuleerd en beloond.

De tweede lijn zet in op het versterken van de integrale aanpak van gezondheidsachterstanden. Bij mensen met gezondheidsachterstanden en kwetsbare groepen die een verhoogd risico hebben op gezondheidsachterstanden hebben, is de meeste gezondheidswinst te behalen. De gezondheidsmakelaars/ beweegmakelaar blijven zich inzetten voor deze groepen, wijkgericht, maar op andere manieren om deze groepen zijn te bereiken. In de aanloop naar de gezondheidsagenda zullen we met partijen overleggen om te komen tot een plan. Daarbij zal aandacht zijn voor mensen met een lage sociaal economische status, mensen van niet-westerse afkomst, mensen die leven in armoede, kwetsbare jeugd en ouderen, LHBT personen, statushouders. De uitwerking zal worden opgenomen in de gezondheidsagenda 2017-2020 die eind dit jaar aan de raad ter besluitvorming wordt voorgelegd.

De derde lijn zet in op het versterken van preventie in de wijkgerichte aanpak die we stadsbreed hebben opgezet op zorg en ondersteuning in de buurt te organiseren,  waarbij het onder ander gaat om eigen regie, dichtbij, vroegtijdig en daar waar kan collectief.
We zetten in op het vergroten van de inzet op preventieve en collectieve activiteiten en maatregelen en versterking van de samenwerking tussen met partijen vanuit gezondheid(zorg), welzijn, sport, onderwijs, STIP, Sociaal Wijkteam en ambulante hulpverlening, waarbij Positieve Gezondheid het uitgangspunt is. De uitwerking zal worden opgenomen in de gezondheidsagenda 2017-2020 die eind dit jaar aan de raad ter besluitvorming wordt voorgelegd.

De GGD Gelderland-Zuid voert de wettelijke taken uit gericht op het beschermen en bevorderen van de gezondheid zoals infectieziekten, medische milieukunde, forensische geneeskunde, jeugdgezondheidszorg, gezonde school, en gezonde wijk.

Toelichting indicatoren
In de nota “Samen gezond verder “2013-2016” zijn voor de verschillende prioriteiten indicatoren bepaald op output en op outcome. Voor de begroting beperken wij ons tot indicatoren die een trend laten zien. In de tekstuele toelichting zal bij de verantwoording aangegeven worden welke activiteiten in een jaar ondernomen zijn. Wij kiezen ervoor om door middel van bovenstaande indicatoren de trend van gezondheidsitems te laten zien. Gezondheidsbevordering kost tijd en heeft meerdere jaren nodig om ook effect te laten zien op populatieniveau. Daarom is er ook niet elk jaar een gezondheidsmonitor, maar wordt elke vier jaar een monitor uitgevoerd. We hanteren voorlopig deze indicatoren. Bij de uitwerking van de gezondheidsagenda zal bekeken worden of deze indicatoren nog passen ook bij het hanteren van het brede begrip Positieve Gezondheid.

De volwassen inwoners die zich gezond voelen is een algemene indicator die aangeeft hoe het staat met de gezondheid in Nijmegen. Door onderscheid te maken tussen mensen met een hoge en lage opleiding kan over meerdere jaren worden bepaald hoe het verschil in ervaren van gezondheid tussen beide groepen zich verhoudt.

Voor indicatoren voor bewegen verwijzen wij naar de indicatoren binnen het programma Sport. Ook deze indicatoren verschijnen, zoals wordt toegelicht in de stadsbegroting één maal in de vier jaar. In het beleid zijn de doelstellingen voor een periode van vier jaar beschreven.

De ambities voor 2014 en volgende jaren drukken we uit in: